SERENISS, ET INUCTISS, SIGISMUNDO III. REGI POLONIAE, MAGNO DUCI LITHUANIAE, RUSSIAE, PRUSSIAE, MAS. SAMOGITIAE, LIUONIAE, SEUERIAE. ETC. HAEREDITARIO REGI SUETIAE, GOTHIAE, VANDALIAE, MAG. DUCI FINLANDIAE, TRIUMPHATORI MOSCOVIAE AC OMNIUN SEPTENTRIONUM REGIONUM.

sobota, 21 kwietnia 2012

Wjazd orszaku ślubnego Zygmunta III i Konstancji Austriaczki do Krakowa

 Król Polski Zygmunt III Waza
W zbiorach Zamku Królewskiego w Warszawie przechowywana jest tzw. "Rolka sztokholmska", znana także jako "Wjazd orszaku ślubnego Zygmunta III i Konstancji Austriaczki do Krakowa" lub "Rulon polski".

Król Zygmunt III
Oddziały milicji miejskiej

Powóz z damami dworu

Kareta panny młodej, arcyksiężniczki Konstancji

Arcyksiążę Maksymilian Ernest oraz królewicz Władysław Zygmunt na koniach



Poselstwa zagraniczne

Oddział królewskiej husarii

Sebastian Sobieski, chorąży koronny

Oddziały piechoty należące do wojewody poznańskiego Hieronima Gostomskiego

Oddział królewskiej husarii


Milicja miasta Krakowa

Milicja miasta Stradomia

Malowidło w formie fryzu przedstawia uroczysty wjazd do Krakowa orszaku ślubnego króla Zygmunta III i arcyksiężniczki Konstancji Austriaczki, w dniu 4 grudnia 1605 roku. Pochód otwiera grupa prowadzonych luzem koni, za którą podążają prywatne oddziały husarii i piechoty, należące do wojewody poznańskiego Hieronima Gostomskiego. Następnie widać wierzchowce królewskie prowadzone przez nadwornego koniuszego oraz królewską chorągiew husarską, której przewodzi chorąży koronny Sebastian Sobieski. Za husarią kroczą najważniejsi dostojnicy królewscy i cesarscy oraz przedstawiciele obcych państw. Wśród kilku poselstw wyróżniają się te o najbardziej charakterystycznych, orientalnych strojach, czyli tureckie i perskie. Za nimi podąża Jacob von Breiner, marszałek dworu cesarskiego.  Dalej ukazani zostali posłowie z Wielkiego Księstwa Moskiewskiego z Afanasijem Iwanowiczem Własiewem na czele. Obok niego kroczy Jerzy Mniszech, ojciec Maryny, wydanej kilka dni wcześniej za mąż za cara Dymitra Samozwańca. Kolejne poselstwo, w osobach nuncjusza papieskiego Claudia Rangoniego oraz kardynała Bernarda Maciejowskiego, reprezentuje Watykan. Można również dojrzeć postaci z tłumu gapiów schylające się po złote monety, rzucane przez dostojników.  Za poselstwami rozciąga się tłum królewskich halabardników, ochraniających króla Zygmunta III Wazę jadącego na kasztanowym koniu i poprzedzonego dodatkowo grupą paziów. Władca Rzeczypospolitej ubrany jest w czerwony strój, haftowany złotem, dekorowany perłami i klejnotami. Nosi także modną w tych czasach szeroką kryzę i czarny kapelusz z pawim piórem. Za królem podążają: arcyksiążę Maksymilian Ernest, następca tronu cesarskiego i brat panny młodej oraz dziesięcioletni wówczas Władysław Zygmunt, królewicz polski, syn Zygmunta III i jego pierwszej żony Anny Austriaczki (późniejszy król Władysław IV).  Dalej osiem koni ciągnie potężną, czarną, ozdobioną złoceniami karetę, w której zasiada siedemnastoletnia panna młoda, arcyksiężniczka Konstancja Habsburżanka. Jest ubrana w jasną białą suknię, czarną narzutkę, szeroką kryzę i czepiec. Jej strój zdobią szlachetne kamienie i perły. W karecie pannie młodej towarzyszą: matka, arcyksiężna Maria, siostra, Maria Krystyna Batory oraz siostra króla, szwedzka księżniczka Anna Wazówna. Za karetą podążają powozy wiozące damy dworu i bagaże.  Na końcu orszaku dostrzec można samotnego jeźdźca, przypuszczalnie mistrza ceremonii oraz oddziały (tzw. roty) milicji miejskiej w reprezentacyjnych strojach o kroju polskim lub zachodnioeuropejskim. Wystawione zostały przez mieszkańców, kolejno: Kazimierza, Stradomia i Krakowa.
Określenie "sztokholmska" dzieło uzyskało ze względu na swój długi pobyt w Szwecji, gdzie przypuszczalnie trafiło już w pięćdziesiąt lat po powstaniu, jako zdobycz wojenna Potopu. Przez długi czas rolka znajdowała się w Królewskim Archiwum, dopiero w 1902 roku przeniesiono ją do Livrustkammaren - Zbrojowni Królewskiej w Sztokholmie. Polscy badacze zainteresowali się nią na początku lat 60. XX wieku. Planowano wspólnie ze Szwedami, w tym z ówczesnym dyrektorem Zbrojowni dr. Brynolfem Hellerem, zorganizowanie sesji naukowej i wydanie publikacji. Plany te jednak nie zostały zrealizowane. "Rolka sztokholmska" ostatecznie powróciła do Polski w 1974 roku - przekazał ją urzędujący premier Szwecji Olof Palme.

1 komentarz:

  1. Porownajmy ta krolewska, polska parade z obecnym, demokratycznym dziadostwem i Polacy wyciagnijmy wnioski.

    OdpowiedzUsuń